deze tekst gaat niet over geletterde apen

“Als je iedere aap een laptop geeft, zal er vroeg of laat eentje het verzamelde werk van Shakespeare uittypen.” Ik dacht dat de klassieke vraag iets anders geformuleerd was – als je een aap zijn leven lang op een schrijfmachine laat trommelen, hoe groot is de kans dat er een tekst van Shakespeare tevoorschijn komt (de Franse wiskundige Émile Borel).

De laatste vraag is iets minder onzinnig, maar beide vraagstellingen geven geen antwoord op: wat is de zin van een apenleven.

De eerste vraag, de meest onzinnige, is door wetenschappers onderzocht. Hadden even niks om handen, vermoed ik zo. (De klimatologische inzichten zijn kennelijk volledig uitgekristalliseerd, van alfa tot omega). Ze wilden in ieder geval weten of het zin had om er over te spreken: is er een waarschijnlijkheid denkbaar? En ze menen daar antwoord op gevonden te hebben.

Nee!

Ik denk dat ze een paar misslagen maken. Dat komt, vermoed ik, doordat wetenschappers niet met “niets” om kunnen gaan én ook niet met eindeloos, met eeuwigheid.
Dus ze geven 200.000 levende apen opdracht om gedurende hun verdere leven op een toetsenbord te rammen. En ze geven 10^¹⁰⁰ levensjaren aan het heelal.

Volgens mij is het heelal oneindig oud en zal het nog een eeuwigheid meegaan – dus die tijd die is er wel. Dat is de belangrijkste vergissing in het “onderzoek” van die wetenschappers: die denken dat als zij er niet meer zijn het heelal ook weg is. Alleen al het feit dat de zon en de aarde geen levensvatbaarheid meer kunnen leveren aan de planeet, ver voor de ineenstorting van ons zonnestelsel, zou ze moeten doen begrijpen dat de tijd ook na hun verdwijnen gewoon door gaat.

Het probleem is die apen, hoe menigvuldig hun aantal ook mag zijn. Waarom ze een getal 200.000 nemen weet ik niet, er zijn beslist meer primaten die geen homo sapiens zijn op de aarde. Van de crab-eating macaque zijn er alleen al zo’n 3 miljoen.
Maar dat je die beesten aan hun “taak” zou kunnen houden, welk aantal dan ook – alsmaar doortypen, een beetje nachtrust en hup, weer verder – daar geloof ik niet zo in. Die geven er na een paar weken, banaan of geen banaan als beloning, de brui aan (om het maar in mensentaal uit te drukken). Die zijn niet zo insane als die mensen van Einstein - doing the same thing over and over and expecting different results.

Het belangrijkste is: de continuïteit van het project, hoe garandeer je die. Wij hebben nog een paar miljard jaar voor de boeg. Hoe draag je dat over aan een beschaving op een andere planeet van een ander zonnestelsel, als onze zon er mee ophoudt.

Overigens ben ik het wel met de conclusie van de heren eens – dat gaat niet lukken, met die teksten van the Bard of Avon.
Tenzij …

Kijk, de klimatologen hebben ons, met hun toepassing van de Bayesiaanse methode, wel geleerd: in de kansrekening mag je ook met “ongewisse zekerheden” rekening houden.
Mag je, zeg ik? Het moet!

En de hedendaagse filosofen vinden dat als God een mogelijkheid is, er ook ernstig rekening moet worden gehouden met het feit dat God bestaat.
Wat zeg ik, rekening houden? Ze hebben allemaal hun eigen Godsbewijs.

Wel, de Boeddhist gelooft in reïncarnatie. Je kunt terugkomen - als een muis bijvoorbeeld.
Of als een aap!

Dus, stel je nu eens voor: Shakespeare is na zijn dood in een aap getreden. Ik bedoel uiteraard: de ziel van Shakespeare die hem verliet op het moment dat hij zijn laatste adem uitblies, en na enkele eeuwen omzwervingen neergedaald is in een aap die op dat moment geboren werd. Wel, dat is een kans.

En, stel, er is bij het doodgaan iets misgegaan – niemand is volmaakt en zo geldt ook: niets is volmaakt. Dus die aap heeft, ergens in zijn krokodillengeheugen, nog een link naar zijn vorige leven. Hoeft alleen maar even aangeklikt te worden. En die aap komt in het team terecht van die wetenschappers die dat onderzoek doen. Die aap ziet een laptop. En hij slaat er een beetje op los, en ziet op enig moment de naam “Shakespeare” voorbij komen op het scherm – de Google zoekmachine heeft wat zinnigs van zijn gebrabbel gemaakt. En de vonk springt over. Die aap gaat echt machineschrijven. En die krijgt er zin in. Had ik dat toen maar gehad, denkt ie nog.

Wel, dat maakt de kansberekening heel anders.

Zoals er volgens de modellen van Detlef van Vuuren, hoogleraar in Utrecht, wereldwijd klimaat- en duurzaamheidsdeskundige, nooit meer een Elfstedentocht zal komen, omdat de laatste Tocht der Tochten nu al weer ruim een kwart eeuw geleden verreden is.

Jaja, de p-value heeft een heel andere gedaante gekregen sinds de klimatologen Bayes ontdekt hebben.