Tuesday, August 8, 2017

blockbuster


Deze foto is gemaakt door Marleen Roelofs. Ze heeft hem op facebook gepubliceerd, met als omschrijving: Ieri sera cinema all'aperto al Castello di Castiglione del Lago. Che bello fresco.
Ze spreekt van bello fresco, en doelt dan op de frisse open lucht. Niet op de schilderingen die op het op de foto nog witte doek komen. De schilderingen van een blockbuster, an epic best-selling film, kun je moeilijk met een affresco vergelijken, zelfs niet met die van Luca Signorelli in de Duomo di Orvieto: le grandiose scene apocalittiche, fra cui l’Annuncio del Giudizio.

De foto is genomen in de pauze van de film WAR FOR THE PLANET OF THE APES, zojuist uitgebracht.

Ik heb die film gezien.

Indiewire, een website voor/over films, zegt er van: As big, effects-driven Hollywood spectacles go, you can't do much better than this.
Ik geloof het graag. In dat opzicht vloeit de beker over van melk en honing.
Voor de liefhebbers dan.
Veel geweld dus. En veel smerige wreedheid van mens tegen mens - homo homini lupus est - én van mens tegen dier.

Persoonlijk vind ik er nogal wat idiotie in zitten.
Smaken verschillen, maar een meisje dat bij het lijk van haar zojuist doodgeschoten vader enigszins beteuterd staat te kijken, terwijl ze later in de film grote emoties laat zien bij de dood van een aap - dat vind ik wel de absolute limit.

War for the Planet of the Apes received praise for its […] morally complex storyline.
“War” is unusually bleak and violent. “If we were doing this without apes, they never would have made it,” Reeves says. But it is also deeply morally engaged, with visual and thematic echoes of everything from the Exodus to the Holocaust.
Ik vind dat grote onzin. Ik heb geen bredere morele lijn gezien dan de lijnen die in sommige wild west films worden gevolgd.
War for the planet of the apes is gewoon een wild west film in een ander jasje.

Okay, de hoofdrolaap voert de naam Caesar. En met verve. Nou ja, hij is leider van een stam, maar gaat de oorlog in met een legertje van vier waar zich genoemd meisje bijvoegt. Maar, naar de bedoeling van Reeves “Caesar is going to become like a mythic ape figure, like Moses” eindigt hij de film als meer dan een echo van Mozes: hij mag het beloofde land wel vanaf een heuvelrug aanschouwen, maar niet betreden. Edoch, wel met heel ander volk dan waarmee hij begonnen is.
Een metamorfose van jewelste.

Ik bevond mij in gezelschap, dus ik heb die beker moeten ledigen, willen ledigen. Ad fundum.
Ik heb er geen plezierige smaak aan overgehouden.
War for the planet of the apes is gewoon een rot film!

Monday, August 7, 2017

NRC checkt fact

Recent heeft NRC binnen een paar dagen twee opmerkelijke staaltjes van factchecking afgeleverd.

Rutger Bregman, historicus, twitterde: „Sorry, maar is een feit dat jager/verzamelaars fysiek gezonder waren dan landbouwers.” Dit nadat een lezer zijn pleidooi om kinderen meer te laten spelen, zoals lang geleden in de tijden van de jager/verzamelaar gebruikelijk was, als nostalgie had afgedaan. Een NRC-lezer vroeg de krant te checken of dat waar was.

NRC vroeg Bregman naar de herkomst van diens bewering. Bregman had deze kennis opgedaan in de collegebanken.
De wetenschap heeft vastgesteld dat de jagende mens langer leefde dan de boerende mens en qua gemiddelde lengte boven de boer uitstak, en dat botten en gebitten van boeren tekenen vertoonden van ziektes die bij de jagers niet voorkwamen. Dat onderzoek is eerst met de nodige scepsis ontvangen, maar aanvullend onderzoek heeft de bevindingen niet ondergraven.
Wel is het zo dat de kindersterfte onder de jagers aanzienlijk hoger lag.

In de wetenschap is er consensus over de door Bregman geponeerde stelling.
Daar moet wel bij worden aangetekend dat bij dergelijk onderzoek de nodige slagen om de arm moeten worden gehouden. Allereerst wordt er gewerkt met schattingen van populaties. Daarnaast zijn er geen kerkhoven die het mogelijk maken om massaal onderzoek te doen. Verder golden die defecten vooral bij de eerste boeren. Toen de mens het boeren onder de knie kreeg, was het met die nadelen snel gedaan.

De NRC beoordeelde de stelling als waar. (1/8/2017)

Daarna kwam Rosanne Hertzberger, microbioloog, als zomergast op tv en leerde ons “In werkelijkheid heeft de oermens honderden diersoorten weggevaagd. De vroege mens heeft doorgejaagd tot de laatste op zijn bordje lag.” Opnieuw vroeg een NRC-lezer dit feit te checken.

NRC vroeg ook Hertzberger naar de herkomst van haar bewering. Ook zij verwees naar de wetenschap.
Paleontologen zijn het lange tijd oneens geweest over de oorzaken van het verdwijnen van soorten. Klimaatverandering en ijstijden zouden daar mede debet aan zijn geweest.
Maar inmiddels is “er wel” consensus, volgens een wetenschapper. Grote dieren op andere continenten, waar de mens plotseling werd geïntroduceerd, hadden weinig angst voor de aapachtigen die op hen kwamen jagen met hun speren en hun vuur. Maar, “We kunnen het klimaat niet helemaal als schuldige uitsluiten” zegt diezelfde wetenschapper.

Ook hier geldt: wetenschappelijk onderzoek staat niet stevig in de schoenen. Sterker, waar je bij de stelling over de gezondheid van de jager/verzamelaar nog kunt spreken van een hypothese, is de stelling over het verdwijnen van soorten pure speculatie. De just so story over de afwezigheid van angst bij grotere dieren als er een nieuwe soort langskomt kan zo uit de boeken van EP, de evolutiepsychologie, opgeborreld zijn. En als gezegd wordt, opnieuw onze wetenschapper, “Het zou best kunnen dat veel dieren door het veranderende klimaat al in moeilijkheden waren” dan is het voor mij veel makkelijker in te vullen hoe die consensus is ontstaan, dan de perceptie van reeds lang verdwenen diersoorten te peilen.

De NRC beoordeelde ook deze stelling als waar.(2/8/2017)

Wat hier gedaan wordt is dit: kijken of de wetenschappers Bregman en Hertzberger hun lesje hebben geleerd. Twee wetenschappers debiteren een hypothese c.q. een speculatie en de NRC gaat naar hun wetenschappelijke basis om vast te stellen dat die hypothese c.q. speculatie gedragen wordt door de wetenschap.
Dat is heel iets anders dan factchecken, NRC!

Wat zegt het SVDJ, het Stimuleringsfonds Voor De Journalistiek?
Factchecken ontwikkelt zich tot een volwaardige discipline binnen de journalistiek.
???

NB zie ook NRC checkt opnieuw fact