Saturday, June 29, 2024

een eigenwijze oude man

Biden is toast, zeggen ze in Amerika.
Biden è cotto, zeggen ze hier in Italië.

Persoonlijk zou ik niet weten wat die man nog in de arena doet, behalve de Democratische Partij voor jaren kapot maken én, erger nog, de democratische rechtsorde in gevaar brengen. Want er is geen twijfel mogelijk: Trump zelf, maar vooral de mensen die in zijn kielzog meespoelen richting Washington, hebben alles in zich om in Amerika een aristocratisch regiem te vestigen. Dat wordt dan de tweede grootmacht, naast Rusland.
Alles en iedereen zou zich daartegen moeten verzetten.

Want Biden verlaat uit zichzelf die arena niet.
Hij roept, in North Caroline: I intend to win this state in November. We win here, we win the election.
Én: When you get knocked down, you get back up.

En dan moet ik denken aan dat gedicht van Dylan Thomas.

Do not go gentle into that good night,
Old age should burn and rave at close of day;
Rage, rage against the dying of the light.


en aan het laatste vers daarvan:

And you, my father, there on the sad height,
Curse, bless, me now with your fierce tears, I pray.
Do not go gentle into that good night.
Rage, rage against the dying of the light.










Sunday, June 23, 2024

kouwe drukte om niet-tijdgenoten

De NRC van vandaag (22 juni 2024) brengt een artikel van Warna Oosterbaan, socioloog en journalist, met als kop IK KEN JE NIET, MAAR IK HOOR JE WEL: WAAROM WE ONS DRUKKER MAKEN OM NIET-TIJDGENOTEN over het lot dat wij ons aantrekken van niet-tijdgenoten: degenen die ons voorgingen en ook degenen die ons opvolgen, maar die wij nooit in levende lijve aanschouwd hebben of zullen aanschouwen. De bedoeling van het artikel is onze betrokkenheid bij niet tijdgenoten te verklaren.
Niet al die mensen natuurlijk, maar voor toekomstige kleinkinderen en achterkleinkinderen zijn we met milieu en klimaat bezig, en we maken ons ook erg druk over de doden die in onze wingewesten “mochten” opgroeien of die we per slavenschip afvoerden vanuit hun land naar onze eigen vaderlandse bodem om bijna gratis arbeidskracht te leveren.

Wel, er valt veel over te zeggen, maar dat laatste, het slavernijverleden, doet de wenkbrauwen toch wel omhoog gaan.
Vandaar dat voorzitter Linda Nooitmeer van het instituut dat de herdenking hiervan organiseert Bosma van de PVV heeft uitgenodigd voor/bij het leggen van kransen dit jaar – vanwege het lot dat ze zich aantrekt van de slaven als van bloemen wier standplaats men zelfs niet meer vindt als de wind daarover is gegaan.
Vandaar dat burgemeester Halsema van Amsterdam geen moeite heeft met de aanwezigheid van een prominent lid van de PVV, een partij die ze, om haar zeer laakbare sociaal-culturele houding, te vuur en te zwaard bestreden heeft in het Parlement.

En waarom kan mevrouw Nooitmeer, nomen est omen, Bosma niet recht in het gezicht zeggen, zoals hij de “waarheid”, van bijvoorbeeld kopvoddentaks, recht in het gezicht van weerloze mensen slingerde, dat hem de toegang geweigerd zal worden als hij zich meldt, desnoods met behulp van de sterke arm.

En misschien zou iemand mevrouw Halsema kunnen vragen wat haar excuses, namens de stad Amsterdam voor haar slavernijbetrokkenheid, zo invoelend maakt, terwijl ze nu zo gratuit lijken te zijn.

Om maar met de kop van het artikel te beginnen: we hebben ons als mensheid altijd druk gemaakt over het verleden, en ook over niet-tijdgenoten. En we waren ook nog in staat goed en kwaad aan te wijzen. Stalin was echt een dictator, Johnson beslist geen moordenaar. Maar, we maakten ons niet druk over alle niet-tijdgenoten. Ik kan er bijvoorbeeld nog steeds pissig om worden dat mijn vader geen standbeeld heeft gekregen terwijl die zich toch uitgesloofd heeft voor zijn gezin en zijn environment keurig achtergelaten heeft.

Het artikel heeft als kernvoorbeelden twee prominente kwesties: slavernij en klimaat. En de schrijver laat er geen misverstand over bestaan: het erkennen van het leed van de slavernij door mensen die niks met de slavernij van doen hadden is een gerechtvaardigde zaak. De zorg om het klimaat, vanwege climate change, is een zorg, een urgentie van de eerste orde, die de eerste prioriteit heeft in het aanpakken van problemen: voor de wereld én, als die wereld niks doet, in ieder geval voor het vaderland.

Wat slavernij betreft: wetenschappelijk gesproken is daar sprake van een schisma tussen de “oude” benadering en de jonge honden die vinden dat de geschiedenis te afstandelijk beschreven is en geen recht doet aan het leed van de slachtoffers. Daarover speelt/speelde een dispuut wat ooit breed uitgemeten is in De Groene. Dit weekblad speelt een dubieuze rol. Ik zocht naar artikelen op slavernijverleden, en kreeg een aantal artikelen aangeboden – overzicht van De Groene zelf. Wat in dat overzicht ontbreekt is het artikel van Piet Emmer en Henk den Heijer, oudgedienden in die wetenschap, ook in De Groene, en toch niet van later datum dan 2019, over de “dubieuze claim” van de “nieuwe realisten”.
En Wesseling, een andere oude autoriteit op het gebied van Geschiedenis, God hebbe zijn ziel, had daarover ook het nodige te zeggen.

Ook bij Klimaat speelt dat jonge-honden-probleem. Alleen, de verhouding (of de aantallen) is daar wat anders:97% van de wetenschappers zou overtuigd zijn van de “climate-change-ideologie”. En het zijn vooral oudere wetenschappers die dwars liggen en daarom, door Maarten Keulemans van de Volkskrant, maar vooral door Rosanne Herzberger, toen van de NRC, nu van de NSC, beschouwd worden als seniele bullshitverkopers. Een groep die in de climatologist community wordt doodgezwegen, genegeerd.
Maar, Michael Mann kan hoog of laag springen: de science is niet settled.
Terwijl in bedoeld NRC-artikel van Greta Thunberg en Extinction Rebellion wordt gezegd: ze hebben wel wat gedaan gekregen. Wel, met een beetje goeie wil kun je Thunberg de eer gunnen dat ze beleidsmakers en “wakkere” entrepreneurs aan de slag heeft gekregen om een transitie op te starten die een looptijd van 25 jaar kent. Voor 2050 moet alles voor elkaar zijn. Ik ben benieuwd of Warna Oosterbaan bereid is om halverwege die tijdspanne – zeg 2040 om een beetje toegeeflijk te zijn – ons via NRC wil meedelen hoe het met die energietransitie staat en hoe mooi het leven nu (dan dus, over 15 jaar) mooier dan ooit is geworden.

Ook ik wil er geen misverstand over laten bestaan. Wat klimaat betreft: als ik bij machte was om die trein van de transitie te stoppen dan zou ik dat vandaag nog doen. Wat slavernij betreft: hoewel ik wars ben racistische taal of van een positieve beoordeling van de comfortbale levende blanke tegenover de gekleurde armoedzaaier, ben ik het wel met Bosma eens: die excuses hadden nooit gemaakt moeten worden, en Zwarte Piet had nooit gecandelled mogen worden. Dat gezegd hebbende …

Jonge honden zijn er altijd geweest, en het is goed dat ze er zijn. Maar ze hebben zelden zoveel aandacht gekregen als bij slavernij en klimaat. Het NRC-artikel eindigt met de wens dat het zal leiden tot iets wat werkelijk verschil maakt, over de generaties heen: tot verbondenheid, een vleugje solidariteit, een tikkeltje saamhorigheid.

Kouwe drukte is misschien niet de juiste karakterisering. Maar met bangmakerij – klimaat - en zeer verlate schuldgevoelens – slavernij - die de plaats van inzichtverwerving en een serieus te nemen verantwoordelijkheidsgevoel hebben ingenomen, zal het daar wel bij blijven: een vleugje en een tikkeltje.
En dat die trein gaat ontsporen – beide treinen, zowel die van de opwaardering van de derde-wereld-mens als die van de inrichting van een nieuw energiesysteem – staat voor mij vast.

Spreek het woord goed uit, en je voelt op je klompen aan: her-denken is zo moeilijk, veel moeilijker voor het denken van de mens dan we dachten.



Thursday, June 20, 2024

handen in onschuld

Er is iets vreemds in medialand, vooral het Nederlandse.

Ik weet nog goed dat Wilders naar Engeland vloog om daar een film te vertonen, zijn film Fitna. Het vliegtuig zat vol met journalisten, allemaal van Hollands vlag je bent mijn glorie. Het was kenmerkend voor de houding van de journalistiek die Wilders volgde, niet alleen toen, maar tot kort geleden: Wilders kreeg kritiekloos alle publiciteit om te groeien, gratis en voor niks op zijn bordje. Hoefde die alleen maar een beetje rotzooi voor te schoppen.
Zoals later daarna ook met zijn kopvoddentaks (“uitvinding” van Bosma) – zonder enige gêne of scrupule, laat staan schaamte, werd het in de pers breed uitgemeten.

Het is dat de Engelse regering zo verstandig was Wilders linea recta terug te sturen – uiteraard een extra verzetje voor het meereizende journaille.

Nu zit Wilders in het centrum van de macht. Er gaat een kabinet Wilders komen. Hij mag weliswaar geen premier zijn, maar het kabinet is Wilders – met de hardste hartdliners uit zijn partij. Mogelijk gemaakt en gefaciliteerd door toppers van PvdA, CDA, SGP en CU.
En de grote mediajongens en -meisjes gaan vraagtekens zetten: wat is ons overkomen.

Maar nu het mooie. Het is niet Wilders die bekritiseerd wordt om zijn gedrag gedurende de formatie, of om de mensen die hij in zijn kabinet zet, of om zijn verwachte optreden en “daadkracht” in de komende jaren.
Nee, de commentaren, ook de hoofdredactionele commentaren, de clumnisten, ze wijzen allemaal naar Yesilgöz en Omtzigt. Die zijn verantwoordelijk voor de rotzooi die we nu hebben.
Dat is uiteraard het heerlijke van influencer zijn. Je kunt je handen altijd in onschuld wassen.

Rotzooi?
Ik doel op de hoofdbrekens waarom iedere fatsoenlijke Nederlander, hetzij stemmer, hetzij verkozene, hetzij autoriteit, hetzij toeschouwer zich nu achter de oren krabt: hoe zijn we hier terecht gekomen, hoe heeft dit kunnen gebeuren, dit kan niet goed gaan.







Tuesday, June 4, 2024

schipperen met God

Het is voor mij geen nieuws dat Cees Dekker, moleculair biofysicus en hoogleraar te Delft - tevens een gelovig mens, en daarom denker én publicist over het samengaan van geloof en wetenschap - probeert om een celletje te bouwen. Een levende cel! Hij heeft dat nooit onder stoelen of banken gestoken. Maar Bert Keizer, de dokter voor bejaarden en schrijver daarover heeft er recent in Trouw een column aan gewijd. Een beetje onderkoeld, hier en daar badinerend – zoals dat columnisten betaamt.
Ook was niet onbekend dat de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) daar behoorlijk voor in de buidel heeft getast - het tienjarige onderzoeksprogramma daartoe, getiteld ‘Evolving life from non-life’ (EVOLF) kreeg 40 miljoen euro toegekend - en dat in de era der klimatologen, geen kattepies.

Maar iemand in de blogosphere kwam met wat extra informatie die mijn haren rechtovereind deed staan, reden waarom ik er in gedoken ben, en er hier enige tekst aan wijd.

Cees Dekker is niet zomaar een “gelovige”, iemand die denkt: tja, er moet wel iets zijn. Dekker is een belijdend Christen, hij gelooft in de God van de bijbel. En, wij die gescheiden leven van die God, door de zondeval, hebben de Jezus van het kruis nodig om onze relatie met die Bijbelse God te herstellen.
Cees heeft belijdenis gedaan in de Gereformeerde Kerken en heeft als tekst van de dominee meegekregen: De vrede van God die alle verstand te boven gaat, zal uw hart en gedachten behoeden in Christus Jezus. Een tekst van Paulus, de grote moralist van het kleinzielige geloven, en hij beschouwt die tekst als een belofte dat de God van Paulus hem vasthoudt, zodat hij zijn geloof niet kan verliezen.
Verder is Dekker actief lid van Mozaiek010, een evangelische gemeente, waar Dekker een bestuurlijke functie heeft – hij is lid van de Raad van Opzieners.

Cees is ook een praktiserend Christen, Met Kerst ontvangt hij vluchtelingen/migranten aan zijn tafel. Dat ik dat weet is weer niet helemaal zo volgens de aanwijzingen van zijn Heere Jezus: zijn linkerhand kon niet nalaten rond te bazuinen (twitter) wat zijn rechterhand deed.
Aan de andere kant, die kerk waar Dekker “actief is in het leiderschap" (EO), is een evangelische gemeente die homo’s wel accepteren, maar niet als getrouwd stel.

Als ie in zijn microscoop kijkt raakt Dekker onder de indruk van de schepping. Maar, zegt ie dan: dat is niet anders dan iemand die zich in het bos verwondert over hoe prachtig de bomen gemaakt zijn en God daarvoor prijst. Diezelfde ervaring heb ik als ik door de microscoop zie …

Dat mijn haren rechtovereind gingen was om deze uitspraak van hem (in een podcast van de EO): We hebben de verantwoordelijkheid voor God te spelen; ìk voel zelfs een verantwoordelijkheid om voor God te spelen. Om de schepping te onderzoeken en de kennis te benutten ten dienste van de naaste.

Ik weet dat het geloof er niet meer zo toe doet als vijftig jaar geleden. Maar aan de bijbel is niks veranderd. Aan de drie formulieren van Enigheid, waaronder de Heidelbergse Catechismus, de Dordtse Leerregels, is niets veranderd.
De hel zal niet meer zo bekeken worden als vroeger, maar over de buitenste duisternis: wie daar terechtkomen – praktiserende homo’s? - en het geknars der tanden, daarover bestaat geen misverstand. En in al die documenten is de boodschap duidelijk: God is niet je vriendje, zeker de God van Paulus niet – op basis van wiens teksten Luther het slappe thee geloof van de katholieken heeft afgezworen en zo de ernst van de zaak heeft veilig gesteld: alleen uit genade mag je na de dood in Zijn woning binnentreden.
Wel, het is deze Cees Dekker, de man die met zijn openbare belijdenis des geloofs deze documenten als het ware ondertekend heeft, het is deze man die zegt: ìk voel zelfs een verantwoordelijkheid om voor God te spelen.

In mijn herinnering is nederigheid iets dat gepreekt wordt als plicht, en wordt hoogmoed als een doodzonde gezien, ook in de Protestantse kerken.
Ik kan deze man niet meer serieus nemen. Niet meer als gelovig mens. Ook niet in zijn geschriften over wetenschap en religie. Voor een religieus mens zou een poging tot het werk van de schepper overdoen – en, die verleiding ligt op de loer: het beter te doen, de foutjes als gevolg van de schepping herstellen, ziektes uitbannen, en de mogelijkheid van ongelukken bij de geboorte uitsluiten, ofwel: je kennis ten dienste van je naaste – toch de arrogantie in het kwadraat moeten betekenen.

Als niet belijdende, ongelovige, als atheïst zeg maar, kan ik me niet druk maken om de religieuze aspecten. Van mij mag het. Wat ik wel wil doen, en niet zal nalaten, is Cees Dekker als wetenschapper serieus nemen, heel serieus. Ik heb het namelijk niet zo op de maatschappelijke implicaties. Deze man moeten we in de gaten houden. Oh, zijn bedoeling is dat er in het EVOLF-team ook filosofen en geestelijken meedenken. Maar de rekkelijkheid van deze mensen, met name in hun woke attitude, kent geen grenzen.
Ik zou, om te beginnen, ook best wel eens de motivatie willen lezen die als “belijdenis” aan het toewijzen van behoorlijk wat miljoenen voor deze activiteit is verbonden. Het lijkt mij dat daar heel wat fysiek zichtbare kronkeltjes met de belijdende mond glad gestreken zijn.

Nou ja, Dekker zal van mening zijn dat hij ook hiermee de Heer dient en daarmee zijn steentje bijdraagt aan het bewerkstelligen van het Koninkrijk der Hemelen. Aan zijn koninkrijk - zonder kapitalen - wel te verstaan.