krantenkoppen

de Volkskrant komt vandaag met de kop Kankersterfte in Nederland veel hoger dan in buurlanden. Zo, daar kan de huidige generatie klagers weer een tijdje mee vooruit als het leefklimaat in NL op de ontelbare internetfora of op verjaardagsfeestjes aan de kaak gesteld moet worden.

Is de kop terecht?
Ik denk het niet.
Ik bedoel niet dat er altijd wel mensen terechte vraagtekens weten te plaatsen als succesjes of achterlijkheden worden gemeld. Nee, de schrijver van het artikel weet zelf al dat er grote vraagtekens bij geplaatst moeten worden ... en laat die vraagtekens ook zien.

Wat telt de statistiek: hoe lang mensen die aan kanker zijn overleden hebben geleefd nadat de diagnose is gesteld.
De conclusie (van een Rotterdamse hoogleraar): behalve bij, longkanker en darmkanker doen we het veel slechter.

De eigenlijke conclusie van het rapport was dat NL boven het Europese gemiddelde scoort, maar onze hoogleraar wil alleen naar buurlanden kijken, omdat het gemiddelde negatief beïnvloed wordt door de Oost-Europese landen!
En als we ons beperken tot de buurlanden lopen we alleen in de pas bij long- en darmkanker.

Als je Feyenoord bent wil je niet horen dat je beter bent dan SC Cambuur, dat is waar. Feyenoord en Koeman zijn daar niet mee getroost, die willen beter zijn dan Ajax en De Boer.
Moet dat ook gelden bij zulke onvergelijkbare complexen als de gezondheidszorg, waar zoveel, ook onbekende, factoren van invloed zijn?

De Rotterdamse hoogleraar noemt zelf het moment waarop we naar de dokter gaan als een factor die van invloed kan zijn. Zijn vakgebied is evaluatie van de gezondheidszorg, dus ik mag aannemen dat dit een reële factor is.

Zijn we er slecht aan toe?
Eigenlijk hebben we drie buurlanden: Duitsland, België en Engeland. Wat blijkt, in Engeland is de situatie nog “slechter” dan in NL. Maar Oostenrijk telt ook als buurland: daar ligt bij nierkanker het aantal overlevenden 5 jaar na de diagnose 20% hoger dan in NL. Ik neem aan dat Denemarken dan ook als buurland mag worden gezien: en daar doen ze het ook weer slechter dan bij ons.

Een Nijmeegse deskundige is door de krant - vooraf! - om commentaar gevraagd op de opvattingen van zijn collega.
Allereerst constateert hij dat de cijfers oud zijn - het gaat om de jaren 2000 tot en met 2007. In de laatste jaren is er wel het een en ander verbeterd, en in de levensverwachting vooruitgang geboekt.
Verder wijst hij er op dat wij een uitstekend registratiesysteem hebben, en dat bij ons echt alles in de cijfers zit.
Ik denk dat dit wel een valide argument kan zijn als je naar sommige van de buurlanden kijkt (mijn eigen Italia bijv.). Maar ik neem ook aan dat Duitsland, met hun spreekwoordelijke gründlichkeit, en Zweden niet voor ons onder doen.
Desalniettemin, het is een kanttekening.

Ik heb zelf ook nog wel een paar vraagtekens.

Bij darmkanker en longkanker lopen we in de pas. Dat zijn nu ook precies de meest voorkomende bij de sterfgevallen-: sterftecijfers vier (4!) of meer keer zo groot als bij welke andere kankersoort dan ook. Ofwel, bij de ernstigste bedreigers van ons leven doen we het net zo goed als de rest.

Maar, er is nog een belangrijker afweging.
In NL denken we al heel lang na over regelgeving rondom euthanasie. Niet omdat we dat denken zo interessant vonden, maar omdat dat gegeven de praktijk hard nodig was. Nl heeft als een van de weinige landen (de andere zijn België, Luxemburg en Zwitserland) wetgeving op het gebied van euthanasie. In veel landen, waaronder onze andere buurlanden is het niet geregeld, en meestal strafbaar.
In het verlengde daarvan moet goed begrepen worden dat wij als volk de kwaliteit van leven boven de duur van leven stellen als zich slopende ziektes aandienen, en daar worden niet zelden consequenties aan verbonden.

Dit soort onderzoeken zegt natuurlijk best wel iets. Maar of het bruikbaar is voor harde conclusies m.b.t. de herkenning en behandeling van onze patiënten, bevolkingsonderzoek geneesmiddelen bestraling operatie, is zeer de vraag.

Een interpretatie van die verschillen is lastig, zegt de Rotterdamse hoogleraar zelf. Maar, ons toch al zo overbezorgde volkje is met deze misplaatste kop van de Volkskrant weer helemaal bijgepraat: in dit landje moet je niet met kanker in het ziekenhuis terecht komen.