zeven en een half miljard mensen - een situatieschets

7.500.000.000 Mensen bewonen deze aarde (de worldometer - whatever that may be - zegt op het moment dat ik dit tik 7.593.734.555).
Bijna 7,6 miljard mensen op onze planeet. Mensen die gevoed willen worden, gekleed willen worden, gehuisvest willen worden.
Mensen die energie hebben en die iets om handen willen hebben.
Mensen die zich ook nog willen ontspannen.

Dat moet georganiseerd worden.
Dat gebeurt ook. Zeg maar met een soort van invisible hand - maar dan iets ruimer dan Adam Smith die hand bedoelde.
Ten tijde van Adam Smith waren er nog geen mensenrechten. Maar iemand die in China woont heeft inmiddels weet van recht op vrije meningsuiting in een land als NL. En vrouwen in Saudi Arabië hoorden van vrouwenkiesrecht.
Dus er is vraag naar meer dan alleen huisvesting kleding voedsel.
Dat wordt allemaal georganiseerd, en voor zover dat nog niet georganiseerd wordt krijgt het aandacht en staat het ergens op een agenda.

Dat bracht rommel met zich mee, zeg maar vervuiling.

Er is ook zoiets als energiebehoefte. Om die huisvesting te kunnen verzorgen, om de huisvesting comfortabel te maken, om kleding te maken, om voedsel te bereiden.
Dat wordt ook allemaal georganiseerd. Op één of andere manier komt het beschikbaar, en waar het nog niet beschikbaar is zijn er die er aan werken om het af te dwingen.

Om dat te organiseren is geen sinecure. Wij hebben deze manier van organiseren vnl. opgeborgen in het kapitalistische systeem. Een kapitalistische orde die zich prima verhoudt tot de democratische orde. Optimistische kapitalisten zeggen zelfs dat die behoefte aan zulke onbetaalbare dingen als betrokkenheid en meer gerechtigheid in een kapitalistisch geordende wereld vanzelf neerdalen volgens het trickle down principe.
Waar of niet waar - volgens mij is het niet waar, in ieder geval niet het hele verhaal - één ding is duidelijk: er moet gedealed worden.

Dealen tussen 7.593.740.584 mensen (de teller is inmiddels wat opgelopen) is niet zo eenvoudig.
Vraag en aanbod - ja.
Maar er zijn wat heikele punten. Wie kennis heeft en dat goed gebruikt, heeft een betere positie aan de onderhandelingstafel.
En niet alles wordt onderhandeld, wordt aan vraag en aanbod overgelaten: er zijn monopolieposities.
Die van de westerse invloedsfeer zijn wat beter in het dealen, anders gezegd: weten goed voor zichzelf te zorgen.

Dat bracht niet alleen vervuiling, maar ook irritatie met zich mee.

En dat dealen ziet er allemaal heel rationeel uit, maar mensen kunnen behoorlijk verhit raken.
Over kernenergie.
Over de fusie tussen Bayer en Monsanto.
Ook over hogere waarden die ons in ons bezig zijn vergezellen, kunnen verrijken. Over zoiets als geloof en wetenschap. Of over evolutie of creationisme. Ook in het westen, waar ze zo goed kunnen dealen. Misschien wel: juist in het westen.
Je zou dat ook wel een luxe van hen die de westerse wereld bewonen kunnen noemen. Maar, hoe luxueus ook, er wordt dan nauwelijks, of helemaal niet gecommuniceerd, laat staan gedealed. Beste voorbeeld op dit moment: de gespletenheid van de Amerikaanse samenleving waar Republikeinen en Democraten elkaar niet meer verstaan.
En er worden ook wel muren gebouwd - tussen hen die goed gedealed hebben en hen die niet zo tevreden zijn met de deal.

Dat bracht niet alleen vervuiling en irritatie, maar ook verontwaardiging met zich mee.

En ook kruistochten.
Want, we hadden de steentijd gehad, de kopertijd, de bronstijd, de ijzertijd - en waren zo de beschaving ingerold.
De beschaving die Verlichting bracht. En Verlichting die voor ieder idee alternatieve ideeën bracht.

Vandaar: kruistochten.
Want, daar is ook de grote verstierder, waar we al zolang als we rondlopen op deze aarde, in ieder geval sinds we woorden hebben en boodschappen kunnen schrijven, mee behept zijn: het doemdenken.
Van de eerste mensen die op aarde rondzwierven is dat te begrijpen. Geconfronteerd met allerlei onheil, donder en bliksem, zwiepende regens, aardbevingen - nog levend in het echte donker, en nauwelijks een schuilplaats.
De mensen gingen goden bedenken die soms vriendelijk zijn, maar ook vaak onrechtvaardig hard straffen. Herstel, niet onrechtvaardig: wij nietige mensen maken er een rotzooitje van en zijn schuldig voor God. Zie de zondvloed, een fenomeen dat zich niet alleen in de Joods-Christelijke sfeer manifesteert.
Zo lossen onze zieners dat tekort aan inzicht op. En berekenen de maximum tijd die God ons op deze aarde zal toestaan. Op die en die datum, of over zoveel jaar, zal de wereld vergaan.
’t Zijn niet de domsten hoor, die ons dat aanpraten - en altijd gericht op ons schuldgevoel.
Ook als we een beetje verlicht zijn geworden, zijn die verhalen niet te onderdrukken. Overbevolking en de slechtigheid die daarmee toeneemt onder de mensen, zoals homoseksualiteit, zal de Heere een gruwel zijn en zal ons lot definitief bezegelen.
En nu, terwijl God al een beetje uit de buurt is, zich even niet met ons bemoeit, zijn er toch weer boodschappers die zeggen dat we verkeerd bezig zijn, en dat de straf zwaar en wreed zal zijn: massa-extinctie.

Wat precies zijn we nu dan aan het doen?
We maken het klimaat kapot!

Zeven en een half miljard mensen (het zijn er inmiddels 7.593.778.273) proberen een beetje te overleven. Proberen dat samen te doen. Moeten er het beste van maken, een beetje wheeling and dealing. Alleen, niet iedereen wilde dezelfde kant op dealen. En weer zijn daar de zieners onder het volk, andere zieners, nieuwe zieners, die als enige weten hoe het zit: jullie bakken er niks van, jullie maken er een potje van, ’t is allemaal helemaal verkeerd georganiseerd.

En de vraag die beantwoord moet worden is deze: what about sustainability? Kan het zijn dat dat een kruistocht is geworden?
Is sustainability een reële zorg van de doemdenkers, is sustainability een speeltje van de modelbouwers, of is sustainability conditio sine qua non voor de verdere groei van de wereldbevolking.

- + - + - + - + - + - + - + - + - + - + - + -

Toen ik het plan had opgevat om dit op te schrijven gebeurde er iets vreemds. Ik ging ’s avonds naar bed, met flarden van deze tekst in mijn hoofd, met de bedoeling om voor het inslapen nog even mijn gedachten te laten gaan over deze zaak, zodat ik de volgende morgen, na het ontwaken mijn gedachten helder op papier zou krijgen. Een meninghebber van de NRC, met een ietwat negatief mensbeeld, kwam ook nog even langs: ook zij was van mening dat de globale aftakeling niet meer ver weg was, en gaf haar publiek te verstaan dat we bij dit soort onvermijdelijke catastrofes altijd direct naar de mens moesten kijken om te weten wie dit onheil over onze planeet had afgeroepen. De mens als oorzaak van alle ellende.

Terwijl ik lag te slapen kreeg ik een niet zo schone droom. Ik was in mijn ouderlijk huis. Mijn vader belde aan, aan zijn eigen voordeur. Het nieuwe jaar was net begonnen. Ik deed open en liet hem binnen. Hij kwam niet binnen maar deed de deur weer dicht en belde opnieuw aan. Dat herhaalde zich een paar keer. Mij werd duidelijk dat we iets afgesproken hadden waaraan ik niet had voldaan. Toen ik de deur nog een keer opende zei ik zoiets als: ja, ik weet dat we vorig jaar iets hebben afgesproken, maar ... Hij duwde me ruw opzij, en ging naar de keuken. Daar stonden tomatenplantjes, om in de grond gezet te worden. Die hadden mijn broers en ik gekocht. Hij keek er naar, een beetje minachtend. Hij pakte een plantje, haalde het uit de verpakking, klopte de grond af tegen één van zijn postbestellersbottines en trapte met die zware schoen zo het plantje stuk.

Wakker geworden dacht ik: wat een gekke droom. Mijn vader spitte z’n volkstuintjes om, harkte ze aan, zaaide en plantte, wiedde onkruid, en zette voor z’n kinderen het hele jaar aardappelen en groente op tafel. Mijn vader zou van z’n levensdagen geen plantje vertrapt hebben.

NB
Dit is de tweede van een aantal impressies van wat zich in die climate wars afspeelt.
Voor de volgende impressie zie: I've read the science