Op de site van Reflections on a Revolution wordt in een post van Jelle Bruinsma the prominent Dutch newspaper NRC gehekeld vanwege haar berichtgeving over de zelfmoord van de Griek Dimitri Christoulas. In een laatste, handgeschreven notitie die bij hem werd gevonden zegt hij drie dingen over zijn daad:
- hij heeft 35 jaar zelf voor zijn pensioen gespaard en dat is hem nu afgenomen door de huidige tekort schietende Griekse regering (die hij vergelijkt met het Tsolakoglou bewind - een Griekse officier die met de Duitse bezetter collaboreerde en daarom premier mocht spelen)
- hij verkiest dit waardige einde boven een leven van graaien in vuilnisbakken
- hij verwacht dat de huidige jeugd er nog aan zal toekomen dat deze regering als verraders opgehangen zal worden, en verwijst daarbij naar de Italiaan Mussolini en zijn bentgenoten
De berichtgeving in NRC luidt:
In een afscheidsbrief liet de 77-jarige man weten dat de financiële problemen in het land de aanleiding waren voor zijn daad.
Ik deel de verontwaardiging van Jelle Bruinsma als hij schrijft: That is a lie, or at the very least a serious distortion of the last words of Christoulas. De financiële problemen in het land waren voor de Griekse regering, als slaafse volgers van IMF en EU, de aanleiding om de spaarcenten van deze man "te stelen". Los van dat bedoelde journalist elders in het artikel een waardeoordeel uitspreekt over de straffe bezuinigingen die nodig zouden zijn - daar zijn de meningen over verdeeld - verdwijnen de werkelijke motieven van de man in zijn verslag.
Slordigheid of "embedded reporting"?
We zullen het nooit weten. Zulke dingen kan je niet vragen aan een krant, zelfs niet aan een kwaliteitskrant die slijpsteen voor de geest wil zijn.
Maar dat gezegd hebbende is niet hetzelfde als Dimitri Christoulas heilig verklaren. Ik heb grote vraagtekens bij zijn actie, en de daaropvolgende golf van verontwaardiging die naar aanleiding hiervan over de machthebbers is uitgestort.
In de eerste plaats doe ik iets wat niet mag: ik wantrouw de motieven van deze man. Ik weet dat je niet mag oordelen over de beweegredenen van een zelfmoordenaar. Ik zal er dus geen commentaar op geven. Ik beperk me tot de opmerking dat ik persoonlijk niet geloof in een economisch motief voor zelfmoord. Zeker niet op een moment dat, zoals de uitdrukking zegt, iedereen een blauwe hoed heeft omdat de hemel naar beneden is komen vallen.
Echter, tweedens, de holle retoriek van de man, die toch voor het nageslacht is bedoeld - die mag wel aan de kaak worden gesteld.
Zijn regering, in de haaienvijver waarin ze zwemmen onder druk gezet door grotere haaien, collaborateurs noemen; zichzelf in het hoofd schieten op een openbaar plein een waardige dood noemen; de jeugd als het ware oproepen om de zittende regeringsfunctionarissen op te hangen - je zou het een burleske vertoning kunnen noemen, ware het niet dat er werkelijk een dode is gevallen.
Als een zelfmoordenaar een briefje achterlaat dat hij het leven binnen zijn gezin niet meer kon verdragen, staan we paraat om het achterblijvende gezin te overtuigen dat zij geen schuld hebben aan zulk een tragedie.
In USA pleegt een jongen van 18 jaar zelfmoord: zijn gay zijn is openbaar geworden. Zijn roommate, die voor die openbaarmaking direct verantwoordelijk is, wordt schuldig bevonden aan allerlei smerige gedragingen: bias intimidation, invasion of privacy, hate crime. Deze roommate, een jongeman van 20 jaar, dreigt 10 jaar gevangenisstraf te krijgen en, omdat hij Indiër is, na zijn straf uitgezet te worden naar India.
Ik heb geen medelijden met de jongen, maar de straf wordt door iedereen, inclusief gay organisaties, als buitenproportioneel beschouwd, omdat zijn puberale gedrag, zeer representatief voor welke laag van de bevolking dan ook, direct gekoppeld wordt aan wat daarop volgde: de zelfmoord van de 18-jarige. De straf van deze jongeman mag vooral gezien worden als een excuus voor de houding van de Amerikaanse samenleving tegenover gays.
In het geval van Dimitri Christoulas worden de leden van de Griekse regering veroordeeld voor hun schuld aan diens zelfmoord. Maar ook hier geldt: als mensen in vuilnisbakken moeten zoeken om eten, is dat een maatschappelijk probleem.
Lang geleden, ik woonde in Amsterdam, vierden wij met ons gezin Kerst. Er was taart. Maar we hadden al zoveel gegeten dat het overgrote deel van de taart met de andere etensresten in de vuilnisbak dreigde te verdwijnen. Ik wist een betere oplossing. Laat een paar daklozen ook een leuke Kerst hebben, sprak ik. En ik nam de doos met taart onder de arm en plaatste die op zo'n groene bak waarin mensen het onhandige vuil -lege patatzakjes, maar ook plastic zakjes met hondedrollen - kunnen deponeren.
Is dat menslievend? Vast. Maar ik had ook een thermosfles met koffie mee kunnen nemen, of een jonge van Clarijn, en een dakloze kunnen opzoeken om voor enkele minuten een "gezellige Kerst" te beklinken.
Ik heb dat niet gedaan.
Hoe gênant, dacht ik, om een doosje met resttaart aan een dakloze te geven en dan zoiets zeggen als nou, fijne Kerstavond hoor.
Waarom schaamde ik mij?
Veel langer geleden, toen ik een kleine jongen was en nog op een dorp woonde, werd ik door mijn opvoeders op pad gestuurd: ik moest eetbare uien zoeken op de afvalhoop van een commissionair in landbouwproducten. Deze commissionair was tevens de vader van mijn schoolkameraad.
Ik deed wat mij was opgedragen.
Maar ik schaamde me rot.
Vreemde zaak. Volwassenen vroegen mij voedsel te verzamelen. De pot die op tafel kwam leverde een smakelijke hap.
Niemand die zich schaamde om waar het eten vandaan kwam.
Waarom schaamde ik mij?
- hij heeft 35 jaar zelf voor zijn pensioen gespaard en dat is hem nu afgenomen door de huidige tekort schietende Griekse regering (die hij vergelijkt met het Tsolakoglou bewind - een Griekse officier die met de Duitse bezetter collaboreerde en daarom premier mocht spelen)
- hij verkiest dit waardige einde boven een leven van graaien in vuilnisbakken
- hij verwacht dat de huidige jeugd er nog aan zal toekomen dat deze regering als verraders opgehangen zal worden, en verwijst daarbij naar de Italiaan Mussolini en zijn bentgenoten
De berichtgeving in NRC luidt:
In een afscheidsbrief liet de 77-jarige man weten dat de financiële problemen in het land de aanleiding waren voor zijn daad.
Ik deel de verontwaardiging van Jelle Bruinsma als hij schrijft: That is a lie, or at the very least a serious distortion of the last words of Christoulas. De financiële problemen in het land waren voor de Griekse regering, als slaafse volgers van IMF en EU, de aanleiding om de spaarcenten van deze man "te stelen". Los van dat bedoelde journalist elders in het artikel een waardeoordeel uitspreekt over de straffe bezuinigingen die nodig zouden zijn - daar zijn de meningen over verdeeld - verdwijnen de werkelijke motieven van de man in zijn verslag.
Slordigheid of "embedded reporting"?
We zullen het nooit weten. Zulke dingen kan je niet vragen aan een krant, zelfs niet aan een kwaliteitskrant die slijpsteen voor de geest wil zijn.
Maar dat gezegd hebbende is niet hetzelfde als Dimitri Christoulas heilig verklaren. Ik heb grote vraagtekens bij zijn actie, en de daaropvolgende golf van verontwaardiging die naar aanleiding hiervan over de machthebbers is uitgestort.
In de eerste plaats doe ik iets wat niet mag: ik wantrouw de motieven van deze man. Ik weet dat je niet mag oordelen over de beweegredenen van een zelfmoordenaar. Ik zal er dus geen commentaar op geven. Ik beperk me tot de opmerking dat ik persoonlijk niet geloof in een economisch motief voor zelfmoord. Zeker niet op een moment dat, zoals de uitdrukking zegt, iedereen een blauwe hoed heeft omdat de hemel naar beneden is komen vallen.
Echter, tweedens, de holle retoriek van de man, die toch voor het nageslacht is bedoeld - die mag wel aan de kaak worden gesteld.
Zijn regering, in de haaienvijver waarin ze zwemmen onder druk gezet door grotere haaien, collaborateurs noemen; zichzelf in het hoofd schieten op een openbaar plein een waardige dood noemen; de jeugd als het ware oproepen om de zittende regeringsfunctionarissen op te hangen - je zou het een burleske vertoning kunnen noemen, ware het niet dat er werkelijk een dode is gevallen.
Als een zelfmoordenaar een briefje achterlaat dat hij het leven binnen zijn gezin niet meer kon verdragen, staan we paraat om het achterblijvende gezin te overtuigen dat zij geen schuld hebben aan zulk een tragedie.
In USA pleegt een jongen van 18 jaar zelfmoord: zijn gay zijn is openbaar geworden. Zijn roommate, die voor die openbaarmaking direct verantwoordelijk is, wordt schuldig bevonden aan allerlei smerige gedragingen: bias intimidation, invasion of privacy, hate crime. Deze roommate, een jongeman van 20 jaar, dreigt 10 jaar gevangenisstraf te krijgen en, omdat hij Indiër is, na zijn straf uitgezet te worden naar India.
Ik heb geen medelijden met de jongen, maar de straf wordt door iedereen, inclusief gay organisaties, als buitenproportioneel beschouwd, omdat zijn puberale gedrag, zeer representatief voor welke laag van de bevolking dan ook, direct gekoppeld wordt aan wat daarop volgde: de zelfmoord van de 18-jarige. De straf van deze jongeman mag vooral gezien worden als een excuus voor de houding van de Amerikaanse samenleving tegenover gays.
In het geval van Dimitri Christoulas worden de leden van de Griekse regering veroordeeld voor hun schuld aan diens zelfmoord. Maar ook hier geldt: als mensen in vuilnisbakken moeten zoeken om eten, is dat een maatschappelijk probleem.
Lang geleden, ik woonde in Amsterdam, vierden wij met ons gezin Kerst. Er was taart. Maar we hadden al zoveel gegeten dat het overgrote deel van de taart met de andere etensresten in de vuilnisbak dreigde te verdwijnen. Ik wist een betere oplossing. Laat een paar daklozen ook een leuke Kerst hebben, sprak ik. En ik nam de doos met taart onder de arm en plaatste die op zo'n groene bak waarin mensen het onhandige vuil -lege patatzakjes, maar ook plastic zakjes met hondedrollen - kunnen deponeren.
Is dat menslievend? Vast. Maar ik had ook een thermosfles met koffie mee kunnen nemen, of een jonge van Clarijn, en een dakloze kunnen opzoeken om voor enkele minuten een "gezellige Kerst" te beklinken.
Ik heb dat niet gedaan.
Hoe gênant, dacht ik, om een doosje met resttaart aan een dakloze te geven en dan zoiets zeggen als nou, fijne Kerstavond hoor.
Waarom schaamde ik mij?
Veel langer geleden, toen ik een kleine jongen was en nog op een dorp woonde, werd ik door mijn opvoeders op pad gestuurd: ik moest eetbare uien zoeken op de afvalhoop van een commissionair in landbouwproducten. Deze commissionair was tevens de vader van mijn schoolkameraad.
Ik deed wat mij was opgedragen.
Maar ik schaamde me rot.
Vreemde zaak. Volwassenen vroegen mij voedsel te verzamelen. De pot die op tafel kwam leverde een smakelijke hap.
Niemand die zich schaamde om waar het eten vandaan kwam.
Waarom schaamde ik mij?
2 comments:
Mijns inziens lopen in deze blogpost een paar interessante kwesties interessant door elkaar. U hebt het over media-berichten over een Griekse zelfmoordenaar over wie u noch ik iets weet, afgezien van wat er in de krant over zijn motief (geldgebrek, have not) in de vorm van diens afscheidsbrief vermeld wordt. Over dat economische motief spreekt u uw twijfels uit. Overigens zijn die twijfels van u naar mijn smaak twijfelachtig: menige Elckerlyck pleegde om iets luchtigers dan (vermeend) geldgebrek zelfmoord - maar dit terzijde. Vervolgens hebt u het over uzelf. U beschrijft een tweetal have/have not-scènes uit uw verleden die destijds voor u beschamend waren. U doet dat zonder ook maar een hint naar een motief van uw schaamte te geven. De Griek is dood dus die kunnen we niet meer aan de tand voelen. U leeft, dus u kunt voor de dag komen met uw schaamte-motief.
Smeets, wat aardig dat U me weer eens opzoekt.
Alhoewel er sprake is van enige provocatie in het eerste deel van Uw vraag, en het woord impertinentie bijna over mijn lippen rolt als ik nu al weer met rode wangetjes denk aan een antwoord op het tweede deel, ga ik Uw vraag toch zeker serieus beantwoorden. Maar het zal een aparte post worden - ik ga me daar natuurlijk niet met een Jantje van Leiden afmaken.
Post a Comment